Zachowek płacą również spadkobiercy obdarowanego

by

Sąd Najwyższy w wyroku z 13 kwietnia 2018 roku (sygnatura akt I CSK 381/17) stwierdził, że zobowiązanym do zapłaty zachowku z tytułu otrzymania darowizny jest nie tylko obdarowany, ale także jego spadkobiercy, jeżeli zmarł przed darczyńcą.

Jest to wykładnia wykraczająca poza dosłowne rozumienie przepisów o zachowku w których mowa jest tylko o obdarowanych jako zobowiązanych do zapłaty zachowku a nie ich spadkobiercach. W rozumieniu Sądu Najwyższego: „Z chwilą dokonania darowizny po stronie obdarowanego powstał zalążek przyszłego potencjalnego zobowiązania do zapłaty kwoty tytułem zachowku. Obowiązek ten stanowił jeden z elementów sytuacji prawnomajątkowej obdarowanego i ziściłby się po jego stronie, gdyby dożył on otwarcia spadku. Ze względu na śmierć obdarowanego, w sytuację tę, w tym związany z nią potencjalny obowiązek, wstąpili pozwani jako spadkobiercy. Odmienne rozwiązanie byłoby uzasadnione tylko wtedy, gdyby założyć, że obowiązek pokrycia zachowku obciążający obdarowanego ma charakter ściśle związany z jego osobą, za czym jednak, jak była mowa, nie przemawiają przekonujące argumenty. Następcy prawni obdarowanego nie mogą przy tym powoływać się na to, że otrzymali spadek wolny od obciążeń, co wynika z ogólnych zasad spadkobrania jako sukcesji uniwersalnej. Mogą natomiast ograniczyć swoją odpowiedzialność przyjmując spadek z dobrodziejstwem inwentarza (art. 1012 k.c.).”