Z dniem 30 maja 2020 roku do Kodeksu cywilnego dodano przepis art.  3871na mocy którego nieważna jest umowa, w której osoba fizyczna zobowiązuje się do przeniesienia własności nieruchomości służącej zaspokojeniu jej potrzeb mieszkaniowych w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z tej lub innej umowy niezwiązanej bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową tej osoby, w przypadku gdy:

1. wartość nieruchomości jest wyższa niż wartość zabezpieczanych tą nieruchomością roszczeń pieniężnych powiększonych o wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie od tej wartości za okres 24 miesięcy lub
2. wartość zabezpieczanych tą nieruchomością roszczeń pieniężnych nie jest oznaczona, lub
3. zawarcie tej umowy nie zostało poprzedzone dokonaniem wyceny wartości rynkowej nieruchomości przez biegłego rzeczoznawcę.

W doktrynie prawa cywilnego pojawiły się głosy, ze jest to przepis zbyt kazuistyczny, a "będącą celem tego przepisu prewencję nadużyć prowadzących do niebagatelnych skutków społeczno-gospodarczych można osiągnąć także dotychczas istniejącymi, bardziej uniwersalnymi instrumentami prawa cywilnego, jak chociażby wykorzystaniem koncepcji nadużycia prawa podmiotowego (art. 5 k.c.), nieważności czynności prawnej z uwagi na naruszenie zasad współżycia społecznego (art. 58 § 2 k.c.), wad oświadczenia woli (art. 82-87 k.c.), wyzyskiem (art. 388 k.c.) czy ochroną dłużnika rzeczowego przed wystąpieniem nadzabezpieczenia (art. 68 ust. 2 u.k.w.h.)." (Bartłomiej Gliniecki Kodeks Cywilny komentarz aktualizowany pod. Red. Małgorzaty Balwickiej Szczyrba (2023).

Przykładowo w wyroku z dnia z dnia 25 lutego 2022 r. (II CSKP 87/22) Sąd Najwyższy stwierdził, że "przeniesienie tytułem zabezpieczenia własności nieruchomości, której wartość a priori pozostaje w rażącej dysproporcji z wysokością zabezpieczanej wierzytelności i ryzykiem, jakie ponosi wierzyciel udzielając pożyczki lub kredytu, może prowadzić do nieważności umowy ze względu na sprzeczność z właściwością umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie (art. 58 § 1 w związku z art. 3531 k.c.) i zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2 k.c.)" nie odwołując się do nowo wprowadzonego art..  3871

Zespół naszej Kancelarii odniósł kolejny sukces - tym razem dotyczył on odwołania od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Mimo uzyskiwania orzeczenia niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym przez wiele lat wcześniej, Zespół zmienił dotychczasową ocenę stanu zdrowia naszego Klienta i uznał go za osobę niepełnosprawną w stopniu lekkim, co skutkowało dalekim ograniczeniem przysługujących mu uprawnień. Po przeprowadzeniu rozbudowanego postępowania dowodowego (obejmującego łącznie aż 6 opinii biegłych) Sąd przychylił się do stanowiska prezentowanego przez nas w odwołaniu i zmienił orzeczenie Zespołu.

Postępowanie karne, w którym nasza Kancelaria zajmowała się obroną Oskarżonego dotyczące czynu z art. 207 Kodeksu karnego (znęcanie) zakończyło się uniewinnieniem. Dzięki wytężonej pracy obrońcy (sprawa toczyła się ponad dwa lata i obejmowała przesłuchania świadków trwające łącznie ponad 20 h), Sąd uznał, iż zarzuty stawiane naszemu Klientowi są bezpodstawne, a zeznania obciążających go świadków - niewiarygodne.

Dzięki staraniom Zespołu naszej Kancelarii, udało się doprowadzić do zmiany niekorzystnego dla naszego Klienta orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Przez wiele lat był on uznawany za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym aż do momentu, gdy w 2020 r., mimo braku istotnych zmian w jego stanie zdrowia jego niepełnosprawność oceniono jako lekką. Po uzyskaniu szeregu niekorzystnych opinii biegłych udało się nam przekonać Sąd do uznania za wiarygodne opinie wskazujące na poważne deficyty w stanie zdrowia Klienta, uzasadniające uznanie go za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym.

Zespół naszej Kancelarii zajmuje się także postępowaniami z zakresu prawa rodzinnego, w tym spraw rozwodowych. Dzięki naszym staraniom oraz racjonalnemu podejściu naszych Klientów i ich małżonków, udało nam się w ostatnich miesiącach doprowadzić do prawomocnego zakończenia kilku tego typu spraw. Mimo skomplikowanych stanów faktycznych (małoletnie dziecko, spór dotyczący alimentów czy kontaktów etc.) udało nam się wypracować porozumienie między stronami, czego efektem było szybkie i sprawne zakończenie postępowania po jednym terminie rozprawy.

Ustawą z dnia 4 listopada 2022 r. wprowadzono zmiany w ustawach: o prawach konsumenta, Kodeks cywilny oraz Prawo prywatne międzynarodowe. Implementując przepisy dyrektyw europejskich, wpłynęła ona na rozumienie pojęcia wady.

Istotę wady, w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, stanowi okoliczność iż skutkuje ona powstaniem odpowiedzialności po stronie sprzedawcy.

Wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W obecnym stanie prawnym pojęcie niezgodności rzeczy sprzedanej z umową obejmuje zarówno wady fizyczne, jak i prawne rzeczy. Zmiany w przepisach art. 556-5563 k.c. usunęły - błędne - utożsamienia niezgodności z umową z wadą wyłącznie fizyczną i rozciągnęły pojęcie niezgodności z umową również na wady prawne. Niewątpliwie bowiem zgodność z umową powinna obejmować także wady prawne.

Celem wprowadzonych zmian była implementacja przepisów europejskich - dyrektyw w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych oraz w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów, zmieniającej rozporządzenie (UE) 2017/2394 oraz dyrektywę 2009/22/WE oraz uchylającej dyrektywę 1999/44/WE. Obie dyrektywy nakierowane są przede wszystkim na przyczynianie się do właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego i zapewniania przy tym wysokiego poziomu ochrony konsumentów.

Znowelizowany art. 556[1] k.c., posługując się określeniem "w szczególności", ustanawia katalog otwarty sytuacji, w których niezgodność z umową stanowi wadę fizyczną rzeczy. Występuje ona przede wszystkim, gdy:

• rzecz sprzedana nie ma właściwości, jakie powinna mieć ze względu na cel oznaczony w umowie albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia, przy czym okoliczności nie muszą wynikać tylko z treści umowy sprzedaży, ale mogą również towarzyszyć jej zawarciu (pkt 1);
• rzecz nie ma właściwości, o których sprzedawca zapewniał kupującego, jak wskazuje się w doktrynie takie zapewnienie może mieć miejsce tylko przy zawieraniu umowy (pkt 2);
• rzecz nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę - przy zawieraniu umowy - a ten nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego przeznaczenia (pkt 3);
• rzecz została wydana kupującemu w stanie niezupełnym, zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą tym rodzajem wady nie są braki ilościowe, ani zwłoka w wydaniu reszty świadczenia (pkt 4).

Ustawodawca wyraźnie odróżnia dwie możliwe sytuacje. Pierwsza, określona w punkcie 1, ma miejsce, gdy rzecz jest niezgodna z postanowieniem umowy wyznaczającym jej cel, a wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z accidentalia negotii (klauzule) umowy sprzedaży. Druga zaś występuje, gdy umowa sprzedaży w ogóle nie zawiera postanowień informujących o jej celu albo gdy strony umowy nie czynią zastrzeżeń co do celu w ramach postanowień umownych. W tym przypadku niezgodność z postanowieniami, opisana w pkt 4, dotyczy niezgodności z essentialia negotii umowy sprzedaży, tj. z elementami istotnymi przedmiotowo - zobowiązanie się do przeniesienia własności i wydania rzeczy w zamian za zobowiązanie do zapłaty ceny.

Wadę prawną określono w art. 556[3] k.c., zgodnie z którym rzecz jest dotknięta taką wadą, jeżeli stanowi własność osoby trzeciej, jest obciążona prawem osoby trzeciej albo ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu. Uregulowanie to jest szczególnie istotne, gdyż umowa sprzedaży dochodzi do skutku w chwili zaciągnięcia solo consensu zobowiązań przez jej strony. Tym samym, mogłoby zdarzyć się, że kupujący mimo zapłaty ceny sprzedaży nie stałby się właścicielem rzeczy sprzedanej. W takiej sytuacji konieczne jest ustalenie odpowiedzialności sprzedawcy, właśnie z tytułu rękojmi, mającej charakter absolutny. W obecnym stanie prawnym kodeks cywilny jednak nie posługuje się już tym pojęciem, które zastąpiono "niezgodnością rzeczy sprzedanej z umową". W przypadku sprzedaży prawa ustawodawca poszerza katalog przesłanek wady prawnej, wskazując iż może polegać ona również na nieistnieniu sprzedanego prawa. Podkreślić należy, za wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 czerwca 2018 r. (V ACa 1274/17), że brak przymiotu właściciela po stronie sprzedawcy nie skutkuje nieważnością umowy sprzedaży, ale odpowiedzialnością sprzedawcy za wadę prawną.

Nowelizacji przepisów kodeksu cywilnego towarzyszyły zmiany w ustawie o prawach konsumenta. Zasadnicze przepisy o rękojmi konsumenckiej przeniesione zostały właśnie do ustawy z dnia 30 maja 2014 r.

Zespół naszej Kancelarii odnosi kolejne sukcesy w reprezentacji żołnierzy zawodowych przed sądami wojskowymi. Udało nam się doprowadzić do umorzenia postępowania karnego toczącego się przeciwko naszemu Klientowi przed Wojskowym Sądem Okręgowym w Warszawie. W reakcji na złożoną przez nas odpowiedź na akt oskarżenia, Sąd uznał, iż w sprawie (zgodnie z zaprezentowanym przez nas stanowiskiem) zachodzą przesłanki uzasadniające umorzenie postępowania z przyczyn określonych w art. 17 § 1 pkt 3 Kodeksu postępowania karnego.

Przodkowie naszych Klientów pochodzili z ziem położonych niedaleko Kowla, które przed II wojną światową należały do II RP (obecnie do Ukrainy). W 1928 rodzina wyemigrowała do Kanady. Potomkowie polskich emigrantów, mający obywatelstwo kanadyjskie, zwrócili się Kancelarii z prośbą o uzyskanie oficjalnego potwierdzenia, że posiadają obywatelstwo polskie.

W Polsce obowiązuje tzw. prawo krwi co oznacza, że obywatelstwo polskie jest przekazywane z pokolenia na pokolenie. Oznacza to że nawet upływu dziesiątek lat od opuszczenia Polski możliwe jest zachowanie przez rodzinę obywatelstwa polskiego.

Po złożeniu przez Kancelarię wniosku Wojewoda Mazowiecki wydał decyzję potwierdzającą obywatelstwo polskie i nasi Klienci mogli w końcu otrzymać polskie paszporty.

Do Kancelarii zgłosił się obywatel USA, z pytaniem czy mógłby otrzymać polski paszport. Jego dziadek wyjechał z Polski ponad 100 lat temu w 1922 roku. Od tego czasu rodzina nie utrzymywała kontaktów z Polską. Nie zachował się też polski paszport dziadka. Dodatkowy problem stanowił fakt, że przodkowie Klienta pochodzili z terenów, które obecnie należą do Białorusi.

Obywatelstwo polskie jest "przekazywane" z pokolenie na pokolenie na podstawie prawa krwi (ius sanguinis) i jeżeli po drodze nikt nie utracił obywatelstwa to teoretycznie nie ma ograniczeń ani w ilości pokoleń ani czasie jaki upłynął od czasu emigracji.

Po przeprowadzeniu poszukiwań archiwalnych na Białorusi udało się uzyskać dokumenty potwierdzające zamieszkanie dziadka w Polsce. Następnie Kancelaria złożyła wniosek o potwierdzenie obywatelstwa do Wojewody Mazowieckiego. Wojewoda wydał potwierdzenie obywatelstwa polskiego i Klient mógł uzyskać polski paszport.

Dzięki wysiłkom Zespołu naszej Kancelarii udało się doprowadzić do wyroku warunkowo umarzającego postępowanie w sprawie dotyczącej prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości. To już trzecie prawomocnie zakończone postępowanie tego typu w ostatnich miesiącach. Podniesiona przez nas argumentacja, że konsekwencje finansowe i osobiste spotykające sprawców tego typu przestępstw są wielokrotnie wystarczająco dotkliwe by spełnić sprawiedliwością i prewencyjną funkcję kary po raz kolejny znalazły aprobatę także przed Sądem II instancji.

W trakcie postępowania o dział spadku prowadzonego przez Kancelarię jeden z uczestników zmarł. Powinno to spowodować zawieszenie postępowania do czasu ustalenia nowego kręgu spadkobierców co wiązałoby się ze znacznym przedłużeniem całej sprawy. Jednak zanim Sąd podjął decyzję co do zawieszenia postępowania udało się uzyskać poświadczenie dziedziczenia u notariusza i dział spadku mógł odbyć się pomiędzy nowymi spadkobiercami, a sprawa zakończyła się bez opóźnień.

Dzięki staraniom Zespołu naszej Kancelarii udało się doprowadzić do rzadkiej w realiach polskich sądów rodzinnych sytuacji - trójka małoletnich dzieci naszego Klienta, będącego obcokrajowcem, będzie zamieszkiwać z nim. Rozstrzygnięcie to stanowi element rozbudowanej i skomplikowanej sprawy rozwodowej, daje jednak duże nadzieje, na zapewnienie odpowiedniej ochrony praw i obowiązków naszego Klienta.